Ustalıkla örülmüş duvarlarıyla bizi doğanın zorlu koşullarından sakınan, odalarında sohbet ettiğimiz, uyuduğumuz, gülüp ağladığımız, öğrendiğimiz, çabaladığımz taş yapılar… Onlar, maharetli elleriyle taş duvarlara can veren Ahmet Canyurt'un hayatıydı. Daha küçük bir çocukken başladı taş duvar örmeye, yapıları şekillendirmeye; kızgın güneşin altında, elleri nasırlaşana kadar… Taşları ustaca üst üste koydu tüm yaşamı boyunca. “ÇEKÜL Birgi Çevre ve Kültür Evi” de Ahmet Usta’nın elinden çıktı. Dünya’dan gidenler arasına girse de, bir geleneğin son temsilcisi olarak Ahmet Usta, bıraktığı eserlerle hala aramızda…
İzmir Birgi ilçesinin en yaşlı geleneksel yapı ustası olan Ahmet Canyurt geçtiğimiz günlerde aramızdan ayrıldı. 79 yaşında hayata gözlerini kapayan Ahmet Usta, en son “ÇEKÜL Birgi Çevre ve Kültür Evi”ni inşa etmişti. Anadolu’nun yüzlerce yıllık usta-çırak geleneğiyle yetişmiş, işine saygılı, yaptığını en doğru şekilde, severek, yürekten yapmanın verdiği bilgelikle yetkinleşmiş eski ustalarından biriydi.
1929 yılında soğuk bir Aralık gününde Birgi Hıdırlık Mahallesinde dünyaya gelen Ahmet Canyurt, daha ilkokul yıllarında, bir yapı ustası olan babasının yanında çalışmaya başladı. O günlerde küçücük elleriyle tuttuğu taşlar, bugün “Demir Mağaza” olarak bilinen tarihi yapının duvarlarında hala sapasağlam ayakta.
Askere gidene kadar babasının isteği üzerine çeşitli işlerde çıraklık yapan Ahmet Canyurt, Ağrı’da askerlik yaptığı yıllarda, babasından öğrendiği yapım ustalığına devam etti. Önce taş ustası olarak kendini yetiştiren Canyurt, sonra “dülgerlik” seviyesine kadar yükseldi. O yıllarda yaptığı askeri binanın taşlarından birine kazıdığı ismiyle Ahmet Usta, işiyle iz bırakmanın onurunu da keşfetmiş oldu.
Askerden sonra yapı ustalığına devam eden Ahmet Canyurt, taş fırın yapımını da öğrenir ve Küçük Menderes Havzası’nda aranan bir taş fırın ustası olur. Taş fırınların onarımı gerektiğinde de akla gelen ilk isimdir artık. Bu işin zorluğunu Canyurt yakınlarına şöyle anlatır, “Fırının en az bir hafta önceden söndürülmesi gerekir. Ben tamir etmeye gitmeden önce, fırın sahibine söylerdim, “bir hafta fırını yakmayın” diye; ama onlar ticari kaygılarla fırını çalıştırmaya devam ederdi. Ben de fırın yeterince soğumadan tamire başlardım. Vücudumun pek çok yeri tamirat sırasında yanardı.”
Taşlar, duvarlar ve yapılarla dolu geçen hayatında, sosyal alanda da var olmayı başaran Ahmet Usta, Birgi Beldesi Kırsal Koruma İdaresi Başkanlığı yaptı; siyasette de etkili çalışmalar yaparak bir dönem belediye başkan adayı oldu.
Ahmet Canyurt; eski Kapalı Pazaryeri yenilenmesi, Birgi Çayı ıslah çalışması, Birgi İlköğretim Okulu tamiri, Belediye’nin arazi suyu kanalları yapımı, Birgi ören yeri peyzaj düzenlemesi, Derviş Ağa Camisi minaresinin tamiratı gibi çok sayıda önemli yapının inşa ve onarımında ustalığını gösterdi.
Ahmet Usta, ÇEKÜL Batı Anadolu Bölge Koordinatörü Emin Başaranbilek ve Birgi gönüllüsü Arif Tarım ile birlikte
2004 yılında Parkinson hastalığına yakalanan 79 yaşındaki Ahmet Usta “60 yıl çalıştım, hiç düşmedim; bu hastalık yüzünden 60 kere düştüm” diyerek yakınlarına dert yanmıştı. Bu dünyadan ayrılana kadar, rüyalarında her gece duvarlar ördü, evler yaptı.
ÇEKÜL Birgi Çevre ve Kültür Evi
ÇEKÜL Vakfı ve Birgi ÇEKÜL gönüllüleri seni unutmayacak…
Rahat uyu Ahmet Usta…
