ÇEKÜL Vakfı’nın Tarihi Kentler Birliği adına hazırladığı Kültür Öncelikli Bölgesel Yol Haritaları 2013 Programı’nın dördüncüsü olan “Güney Marmara Kırsal Miras Strateji Planı” için çalışmalar başladı. Plan kapsamında Bursa, Balıkesir ve Çanakkale illerinden oluşan Güney Marmara coğrafyası için kırsal mirasın nasıl dağıldığı, özgün nitelikleri, sorunları ve potansiyellerine dayalı genel bir koruma ve gelişme çerçevesi oluşturulması amaçlanıyor.
Güney Marmara Kırsal Miras Strateji Planı’na bir ön çalışma olması amacıyla 2-6 Eylül 2013 tarihleri arasında sırasıyla Bursa, Balıkesir ve Çanakkale’de inceleme gezileri gerçekleştirildi.
Bursa’daki inceleme gezilerinde, Büyükşehir Belediyesi ve Bursa Araştırmaları Merkezi’nin desteğiyle, dağ ve ova köylerinde gözlem yapıldı. Karsak, Sölöz, Burcun, Paşayayla, Bağlı, Güneybudaklar, Gelemiç, Kıranışıklar, Kemaliye, Belenören başta olmak üzere Bursa’nın özgün nitelikleriyle bugüne ulaşmış köylerine gidildi; köy halkıyla görüşmeler yapıldı.
Gelemiç, Bursa
Balıkesir’de ise Balıkesir Valiliği’nin desteğiyle, batı yönündeki bir aks üzerinde ve Edremit Körfezi çevresinde yörük, alevi, muhacir ve yerli köyleri gibi farklı ve özgün nitelikler taşıyan kırsal yerleşimlere gidildi. Kocabük, Taşarası, Bostancı, Çallı, Pelitköy ve Karaağaç Balıkesir’in gezilen başlıca köyleriydi.
Çallı, Balıkkesir
Planlama ekibinin son durağı Çanakkale oldu. Özgün mimarisiyle öne çıkan ve farklı sosyal özelliklere sahip kırsal yerleşimler Çanakkale Belediyesi’nin desteğiyle ziyaret edildi. Yeşilyurt, Adatepe, Sazlı, Büyükhusun, Behramkale, Bektaş, Balabanlı, Koyunevi, Bademli, Babakale, Tuzla, Babadere, Çıplak, Tevfikiye, Kalafat, Yiğitler ve Denizgöründü başta olmak üzere çok sayıda Çanakkale köyü çalışma kapsamında incelendi.
Tuzla, Çanakkale
Kırsal miras strateji rehberi için bir başlangıç olan inceleme gezilerinde en temel kazanım, Güney Marmara kırsalında yerleşim özelliklerinin topografya, üretim biçimleri ve sosyal yapıya bağlı olarak ne şekilde farklılaştığının gözlemlenmesiydi. Bunun yanında alanda yapılan görüşmelerde kırsal kesimin geçirdiği değişim, sorunlar ve değerler üzerine veri toplandı.
Alan çalışmalarında ÇEKÜL ekibine destek olan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı ARGE Şube Müdürü Aziz Elbas, Müze Koordinatörü Ahmet Erdönmez, Bursa Araştırmaları Merkezi’nden Cengiz Bütün; Balıkesir Valisi Ahmet Turhan, Balıkesir Kültür ve Turizm Müdürü Prof. Dr. Abdullah Soykan; Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan ve Çanakkale ÇEKÜL Temsilcisi İsmail Erten’e teşekkür ederiz.
İnceleme gezisine katılan ÇEKÜL ekibi: Esra Karataş, Sevil Şeten, Ömer Sarı, Simge Zilif
