2012 yılında başlayan ÇEKÜL’ün Kültür Öncelikli Bölgesel Yol Haritaları programı kapsamında, 2014 yılında “kültürel rota planlaması”nı ele alındı. Türkiye Belediyeler Birliği’nin desteğiyle, Tarihi Kentler Birliği adına hazırlanan programda, yıl boyunca kültürel rotaların planlanmasına dair kavramlar, ilkeler ve pratikler araştırıldı, öneriler geliştirildi.
Örnek bölgelerde planlama çalışmaları ve kılavuz kitap şeklinde iki etaplı kurgulanan ROTA programının ilk aşaması olarak, Anadolu’da sürdürülen rota planlama çalışmaları tamamlandı. ÇEKÜL’ün geçtiğimiz yıllarda da çalışmalarını yürüttüğü ve ROTA planlama çalışmalarının sürdürüldüğü alanlar şöyle;
1. Adana ve Mersin illerini kapsayan günümüz Çukurova’sı, antik Kilikya coğrafyası
Rapora ulaşmak için tıklayınız.
2. Gaziantep ve çevresi
Rapora ulaşmak için tıklayınız.
3. Tokat ve ilçelerini kapsayan Kelkit Havzası
Rapora ulaşmak için tıklayınız.
4. Tokat, Amasya ve Samsun çevresinde ele alınan Yeşilırmak Havzası
Rapora ulaşmak için tıklayınız.
5. Niksar ve çevresi
Rapora ulaşmak için tıklayınız.
Bu alanlarda yapılan arazi incelemeleri ve kavramsal çalışmalar sonucunda, her bir bölge için kültürel rota planlamanın temel yaklaşımı, ilkeleri ve adımlarını sıralayan “mekansal planlama rehberleri” ROTA programının sonuç ürünleri. Yerel yönetimleri, sivil toplum kuruluşlarını ve yaşayanları, bölgelerinde rota planlaması konusunda yönlendirecek ROTA çalışmaları, yerelin üstleneceği uygulama süreçleri için aynı zamanda birer ön çalışma niteliğinde.
Programın ikinci aşamasında ise, bölgesel çalışmalardan elde edilen sonuçlar da göz önünde bulundurularak, farklı paydaşlara ve farklı coğrafyalara uyarlanabilir bir kültürel rota planlama ve tasarım rehberi hazırlanıyor. Belediyeler, valilikler, kırsal kesim aktörleri, turizmciler, ziyaretçiler gibi geniş bir hedef kitle için ele alınan rota çalışmalarının sonuç ürünü, kendi bölgelerinde kültürel rota planlama süreçlerini başlatacak aktörler için bir kılavuz kitabı olacak.
Önümüzdeki aylarda tamamlanacak kılavuz kitap kapsamında, henüz Türkiye’de tüm yönleriyle ve özellikle doğal- kültürel miras ilişkileri üzerinden çalışılmamış bir konu olarak kültürel rota planlamasının ne şekilde ele alınması gerektiği araştırılıyor. Diğer bir deyişle bu ürün, kültürel rota kavramının gelişmesi, uluslararası kuruluşların geliştirdiği tanımlar, yurtdışından uygulama örnekleri, işbirliği modelleri ve rota planlamasına yönelik kavramsal bir altyapı çalışması sunacak.
ROTA çalışmalarının dijitallerine ÇEKÜL web sitesindeki “Kültürel Miras” başlığı altından ulaşabilirsiniz.
